Z dniem 1 stycznia 2016 roku weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Najważniejsza zmiana dotknęła przepisu art. 10 ust. 1. Zgodnie z jego obecnym brzemieniem przytoczonej normy: „Wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności”.
Kwota 40 euro przysługuje wierzycielowi z tytułu rekompensaty kosztów związanych z odzyskaniem należności. Zatem kwota ma usprawnić windykację przeterminowanych należności. W jaki sposób? Skuteczne dochodzenia omawianego roszczenia nie wymaga udowadnianie go co do zasady, jak i co do wysokości. Roszczenie o równowartość kwoty 40 euro istnieje z mocy samego prawa i dla jego zasadności wystarczające jest udowodnienie istnienia przeterminowanej wierzytelności (np. zasadności należności z faktury).
Zryczałtowane koszty windykacji są natychmiastowa wymagalne. Norma art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wskazuje wprost, że kwota 40 euro za koszty odzyskiwania należności przysługuje wierzycielowi bez potrzeby dodatkowego wzywania dłużnika do zapłaty. Innymi słowy, roszczenie przysługuje już od daty upływu terminu płatności. Tym samym, jeśli przekroczony zostaje termin wskazany w umowie lub w fakturze, wierzyciel może domagać się od dłużnika zapłaty długu wraz z odsetkami, jak i dodatkowo równowartości kwoty 40 euro.
Kwestią równie istotną praktycznie, co natychmiastowa wymagalność roszenia, jest brak konieczności udowadniania poniesienia szkody. Dla zasadności roszczenia o równowartość kwoty 40 euro nie jest konieczne udowadnianie przez wierzyciela, że poniósł szkodę w związku z brakiem terminowej płatności danej wierzytelności. Innymi słowy, wierzyciel nie musi zatem przedstawiać dowodów potwierdzających, że poniósł jakiekolwiek koszty związane z dochodzeniem przeterminowanej płatności, jak np. koszty windykacji.
Warto wskazać, że roszczenie o zapłatę równowartości kwoty 40 euro w związku z brakiem terminowej płatności istnieje niezależnie od roszczenia o zapłatę należności głównej. Oznacza to, że równowartości kwoty 40 euro można dochodzić równocześnie z należnością główną, ale także już po jej zapłaceniu przez dłużnika. Zaznaczyć należy, iż roszczenie o zapłatę równowartości 40 euro przysługuje od każdej nieopłaconej w terminie należności. Zatem jeżeli przedsiębiorca zalega innemu przedsiębiorcy z płatnościami za kilka faktur – równowartość kwoty 40 euro może zostać doliczona do każdej z nich.
ul. Energetyków 83
44-200 Rybnik
ul. Sądowa 4/6
40-078 Katowice
ul. Nowy Świat 35
00-029 Warszawa